5/2001
10 lat Sierpeckich Rozmaitości
1991-2001

Jesienią bieżącego roku "Sierpeckie Rozmaitości" święcą 10-lecie istnienia. Pierwszy numer ukazał się 21 października 1991 r. Fakt ten Redakcja i Wydawca postanowili uczcić okolicznościową sesją, która by podsumowała i oceniła dotychczasowy dorobek czasopisma a także wskazała warunki i kierunki jego dalszego doskonalenia.

Do realizacji tego zamierzenia doszło 15 września br. Imprezę zorganizowaną w czytelni Biblioteki Miejskiej zaszczyciło swoją obecnością około 40 osób - obecnych i dawnych współpracowników czasopisma, przedstawicieli miejscowych władz, sierpeckiej inteligencji i redakcji czasopism regionalnych.

Sesja składała się z trzech części: merytorycznej, artystycznej i towarzyskiej. Na wstępie Jan Burakowski, redaktor naczelny "Rozmaitości", powitał zebranych i przedstawił cele i program spotkania. Następnie zebrani wysłuchali 3 referatów. Prof. dr hab. Bronisław Gołębiowski z Warszawy przedstawił rolę prasy regionalnej i lokalnej w procesach transformacji i kształtowania samorządności w Polsce. Dr Grzegorz Radomski - nasz redakcyjny kolega, zaprezentował sierpeckie gazety i czasopisma okresu międzywojennego (1918-1939). Wreszcie mgr Paweł Bogdan Gąsiorowski z Bydgoszczy zarysował ciąg rozwojowy "Rozmaitości" oraz przedstawił tematykę czasopisma i ludzi z nim związanych. Po wysłuchaniu referatów rozwinęła się dyskusja w której zabrało głos 7 osób.

Marek Zgliński, inicjator i wieloletni wydawca-redaktor czasopisma, przypomniał trudne jego początki a następnie rozważał zadania i obowiązki społeczne prasy lokalnej ze szczególnym uwzględnieniem Sierpca. Antoni Jankowski, emerytowany lekarz weterynarii, publikujący w "Rozmaitościach" od pierwszych numerów, podkreślił wysoki poziom referatów i znaczenie czasopisma dla życia miasta. Władysław Gąsiorowski, emerytowany nauczyciel, prezes sierpeckiego Oddziału Towarzystwa Naukowego Płockiego, po ogólnych rozważaniach dotyczących odpowiedzialności za słowo pisane, wytknął "Rozmaitościom", uchybienia - jego zdaniem, w tym względzie związane z jego osobą sprzed dziesięciu lat. Teresa Pawłowska, emerytowana nauczycielka, przez pewien czas współredaktorka czasopisma, zaprezentowała swój wiersz o tematyce związanej z "Rozmaitościami". Dr Wiesław Koński, redaktor naczelny "Notatek Płockich" i sekretarz generalny TNP, ocenił wysoko dorobek i poziom "Rozmaitości", zachęcając ich autorów do współpracy z "Notatkami". Kazimierz Czermiński, Z-ca Przewodniczącego Rady Miejskiej w Sierpcu, podkreślił znaczenie czasopisma dla doskonalenia różnych odcinków życia w mieście i przedstawił zamysł wystąpienia do Rady Miejskiej o nadanie medalu za zasługi dla Sierpca, założycielowi "Rozmaitości" Markowi Zglińskiemu, co zostało skwitowane gromkimi brawami. Wreszcie Krzysztof Szymański, dyrektor Przedsiębiorstwa RUCH Oddziału "Mazowsze", poseł III kadencji, pogratulował osiągnięć i podkreślił, że "Sierpeckie Rozmaitości" należą do ciekawszych czasopism na Mazowszu, zaoferował współpracę w zakresie dystrybucji.

Zmęczonych nieco intelektualnymi treściami zebranych, wprowadzili w inny świat znani artyści kabaretowi z Ciechanowa: Wojciech Gęsicki i Jacek Goryński. Starannie dobranym repertuarem, wysokim poziomem wykonania a także bezpretensjonalnością i kulturą zachowania, podbili serca widzów. "Gdyby kabarety telewizyjne były na takim poziomie"! - westchnęła jedna z pań.

Ostatni punkt spotkania to kameralne rozmowy, komentarze i oceny w mniejszych lub większych grupkach towarzyskich, przy przekąskach i napojach, zafundowanych przez wydawcę czasopisma. I ten punkt, autorstwa Zdzisława Dumowskiego, zyskał powszechne uznanie, a wykonawcą był zakład gastronomiczny Zbigniewa Gawlika, który za niewielkie pieniądze przygotował jadło smaczne, obfite i estetycznie podane. -"Na poziomie europejskim!"- ocenił bywały w świecie prof. Gołębiowski. (Mamy nadzieję, że w drugim dziesięcioleciu "Sierpeckie Rozmaitości" także osiągną poziom europejski.)

Uczestnicy spotkania mogli bezpłatnie uzupełnić swoje zbiory niektórymi archiwalnymi numerami czasopisma, kupić po promocyjnych cenach książki lokalnych autorów, a także w formie symbolicznego upominku otrzymali ponad dwieście sportowych koszulek z napisem X LAT "Sierpeckich Rozmaitości", co jest zasługą Ryszarda Sutego - naszego redakcyjnego kolegi.

Jan Burakowski



POWITANIE ZEBRANYCH

Fragmenty wystąpienia Redaktora naczelnego "Sierpeckich Rozmaitości", Jana Burakowskiego

10 lat to, na pozór, okres niedługi, ale w odniesieniu do małomiejskiej gazety lub czasopisma znaczący. "Sierpeckie Rozmaitości" to przecież pierwszy tytuł prasowy, któremu udało się w naszym mieście przetrwać pełną dekadę lat - z uzasadnioną nadzieją na dalsze funkcjonowanie.

Prasa lokalna jest niewątpliwie nie tylko bardzo ważnym narzędziem środowiskowej informacji ale także wychowania społeczeństwa obywatelskiego, przekształcenia zatomizowanego zbioru jednostek w zwarty organizm społeczny mający świadomość wspólnych korzeni historycznych i wspólnej teraźniejszości. Ale jednocześnie funkcjonowanie prasy w niewielkich środowiskach nie jest sprawą prostą. Z oczywistych powodów: nieliczne środowisko to ograniczona liczba czytelników i wąski rynek reklamy - a więc i mizerne wpływy finansowe. To także ograniczone możliwości autorskie, szczególnie, gdy nie wypłaca się honorariów lub są one symboliczne (a dotyczy to właściwie niemal wszystkich czasopism lokalnych w małych miastach lub na wsi ). Małe środowisko to także widoczne dla każdego układy rodzinne, zawodowe, przyjacielskie co ogranicza funkcjonowanie informacji i publicystyki. Okolicznością pozytywną, choć rzadko spotykaną, jest wspieranie materialne czasopism lokalnych przez miejscowe władze - ale takie powiązania wiążą się z naturalnymi ograniczeniami utrudniającym obiektywną ocenę władz i kreującej je sił politycznych. Najlepiej, gdy patronem czasopisma jest ośrodek niezależny od miejscowych układów politycznych i administracyjnych. Takie pomyślne okoliczności zaistniały w Sierpcu, z chwilą, gdy "Rozmaitości" zostały przejęte przez PUP "BUDEXPOL"

Wskazane wyżej obiektywne i subiektywne trudności sprawiają, że większość licznie ukazujących lokalnych organów prasowych to efemerydy. Funkcjonujących długo i reprezentujących wysoki poziom merytoryczny i edytorski jest niewiele. Przybierają one, w zależności od potrzeb i możliwości środowiska, a przede wszystkim zainteresowania kreujących je działaczy społecznych bardzo rozmaity kształt - od tygodników informacyjno-publicystycznych przez czasopisma społeczno-kulturalne o rozmaitym profilu i częstotliwości ukazywania się, aż do czasopism literackich i naukowych. "Sierpeckie Rozmaitości" po kilku latach prób i przymiarek, wzlotów i upadków, przybrały w ostatnich latach formę dwumiesięcznika społeczno kulturalnego o profilu historyczno literackim. Ale nie stroniącego też od prezentowania i komentowania wszelkich ważniejszych faktów i problemów bieżącego życia miasta i powiatu.

"Sierpeckie Rozmaitości" ukazują się już o10 lat. Jest to zasługa i dorobek wielu osób, które wspierały je piórem, inwencją i środkami materialnymi, ale nie ulega wątpliwości, że trwanie i obecny kształt czasopisma to zasługa głównie dwóch osób: Marka Zglińskiego, który je wymyślił, wydawał i redagował przez ponad 6 lat i Jerzego Babeckiego, który po przejęciu tytułu przez przedsiębiorstwo "BUDEXPOL" nie tylko zapewnia organizacyjne i finansowe funkcjonowanie pisma ale odgrywa też bardzo ważną rolę w kształtowaniu jego profilu i wyszukiwaniu tematów godnych zainteresowania.

"Sierpeckie Rozmaitości" to ciągle pismo kształtujące się, borykające się różnymi przeszkodami i słabościami. Mam nadzieję, że dzisiejsza sesja i referaty i głosy w dyskusji - będzie ważnym krokiem na drodze jego doskonalenia, zmierzającego do zaspokajania potrzeb i aspiracji sierpeckiego społeczeństwa. - W tym miejscu chcę gorąco podziękować naszym prelegentom, którzy zechcieli poświęcić czas i uwagę "Rozmaitościom". Są to:

Prof. dr hab. Bronisław Gołębiowski, pracownik naukowy Uniwersytetu Warszawskiego (Instytut Nauk Politycznych) i Wyższej Szkoły Humanistycznej w Pułtusku. Penetruje on od pół wieku rozległe obszary polskiej rzeczywistości z pogranicza polityki, życia społecznego, kultury i literatury. Jest najwybitniejszym w Polsce specjalistą z zakresu pamiętnikarstwa, od dawna interesuje się także problematyką czasopiśmiennictwa regionalnego i lokalnego. Wykaz publikacji Profesora zajmuje 18 stron dużego formatu. Redagował i redaguje wiele czasopism naukowych PAN i UW (aktualnie m.in. "Przegląd Socjologiczny", "Kultura i Społeczeństwo", Przegląd Humanistyczny).

-Mgr Paweł Bogdan Gąsiorowski, historyk, mieszka i pracuje w Bydgoszczy. Jego pasją jest heraldyka; obecnie prezesuje Bydgoskiemu Towarzystwu Heraldycznemu, sporo publikuje, cieszymy się, że wzbogaca swymi artykułami także "S R". Dr Grzegorz Radomski, też historyk, mieszka i pracuje w Sierpcu, jest także pracownikiem naukowym Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Specjalizuje się w historii najnowszej i jest autorem wielu cennych publikacji min. Tyczących problematyki narodowej Demokracji i dziejów Żydów polskich.

Jeszcze raz witam serdecznie wszystkich przybyłych - a szczególnie liczną grupę osób aktualnie lub w przeszłości związanych z "Rozmaitościami" i reprezentantów innych czasopism min. "Nowego Mazowsza", "Notatek Płockich", "Sierpc Magazine". Jesteśmy zaszczyceni obecnością przedstawicieli władz lokalnych, co prawda w bardzo szczupłym wymiarze. Tym milej widzieć na sali Kazimierza Czermińskiego, zastępcę Przewodniczącego Rady Miejskiej i Iwonę Piotrowską - kierownika wydziału Oświaty, kultury i Zdrowia Urzędu Powiatowego.