"Wojciech Jaruzelski" - najnowsza książka sierpeckiego pisarza i publicysty Jana Burakowskiego

"Wojciech Jaruzelski jako przedmiot i podmiot historii"

Jan Burakowski to człowiek, którego w Sierpcu nikomu chyba nie trzeba przedstawiać. Przez 12 lat dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej, członek Związku Literatów Polskich, redaktor "Sierpeckich Rozmaitości", prozaik i publicysta, obdarzony pasją badacz dziejów regionu, pisarz z odwagą wyrażający swoje poglądy, niezwykle kulturalny, wszechstronnie oczytany. Należy do wąskiego grona sierpeckich ludzi pióra. W ciągu ostatnich jedenastu lat ukazało się 12 książek sygnowanych jego nazwiskiem, wśród nich dwa tomy beletrystycznych opowiadań osadzonych w realiach małego miasta północnego Mazowsza, powieść o realiach życia na Warmii i Mazurach, dwa tomy wspomnień, trzy tomy szkiców historyczno-publicystycznych oraz fachowy poradnik z dziedziny bibliote­koznawstwa. Wspólnie z żoną opracował "Sierpczan tysiąclecia", gdzie przedstawiono sylwetki 56 godnych zainte­resowania osób i rodzin związanych z dziejami Sierpca, był jednym ze współautorów ostatnio wydanej publikacji "Ziemia sierpecka znana i nieznana". Autor cennego, ostatnio ponownie wydanego kalendarium dziejów - "Kronika Sierpca i ziemi sierpeckiej".

Sierpecki pisarz tym razem oddaje do rąk czytelników publikację, w której ponownie ujawnia swoje zainte­resowania problematyką polskiej transformacji ustrojowej, a dokładniej rolą i miejscem w tych wydarzeniach generała Wojciecha Jaruzelskiego. Zadanie, którego podjął się Jan Burakowski wydaje się żmudne i niewdzięczne, bo postać Generała nadal budzi szereg kontrowersji, zwłaszcza przy okazji kolejnych rocznic ogłoszenia stanu wojennego. Tym samym pisarz wykazał się sporą odwagą, by bezpośrednio wyrazić swoje opinie i poglądy. Z pewnością liczy się z faktem, że niniejsza publikacja nie przejdzie bez echa zarówno w środowisku lokalnym, jak i być może na arenie ogólnopolskiej. Fala krytyki ujawnia się każdorazowo przy okazji powstania publikacji o drażliwej i polemicznej tematyce, ale takie właśnie wydawnictwa kreują żywą i konstruktywną dyskusję.

Książka kosztowała Autora niemało trudu. Jan Burakowski powołuje się na liczne opinie w prasie, publikacjach zwartych. Jak sam zaznacza, wszelkie opracowania dotyczące działalności Wojciecha Jaruzelskiego oraz życia społe­czno-politycznego lat 80. naznaczone są subiektywnym spojrzeniem ich autorów. Stąd też można wnioskować, że również Jan Burakowski nie liczy na to, że czytelnik potraktuje tę publikację jako obiektywną ocenę opisanych zdarzeń.

Wojciech Jaruzelski nie po raz pierwszy staje się bohaterem publicystyki Jana Burakowskiego. Już w tomie "Uczniowie Czarnoksiężnika" (Sierpc 2005) poznajemy najważniejsze fakty z jego życia, skonfrontowane z życiorysami dwójki innych istotnych dla historii Polski postaci: Jacka Kuronia i Mieczysława Rakowskiego. Sylwetka Generała fascynuje Jana Burakowskiego, co jest widoczne już od pierwszych stron najnowszej książki. Pisarza interesują nie tylko konkretne działania Generała, ale i efekty tych działań. Autor nakreśla dość szczegółowo problematykę wydarzeń lat 80. XX wieku, których to Jaruzelski był współtwórcą. Książka staje się miejscem rozważań o podłożu psychologiczno-filozoficznym. Analizując fakty z życia Generała, pisarz zastanawia się nad rolą przypadku w historii, mówi o wpływie jednostki na przebieg procesów historycznych, o różnicach między subiektywnymi zamierzeniami ludzi, a obiektywnymi rezultatami tych zamierzeń. Wnikliwość analizy doskonale oddaje cytat z "Traktatu moralnego" Czesława Miłosza, którym Jan Burakowski zresztą się posługuje: "Lawina bieg od tego zmienia, po jakich toczy się kamieniach...".

Jan Burakowski jako przywódcę politycznego ocenia Generała surowo, dostrzega błędy w decyzjach politycznych, krytykuje brak zdecydowania. Odnosi się wrażenie, że polityk nie sprostał wymogom czasu, w którym przyszło mu żyć i działać. Wyraźnie widać, że Autor współczuje Wojciechowi Jaruzelskiemu jako zwykłemu człowiekowi, który pracował z myślą o dobru publicznym, ale końcówce jego życia towarzyszy gorzkie uczucie krytyki, ostrej nagonki i nienawiści.

"Wojciech Jaruzelski jako przedmiot i podmiot historii" to publikacja ciekawa, napisana kompetentnie wartkim językiem, podparta bogatą bibliografią. Jej uzupełnienie stanowi szczegółowo rozpisana genealogia rodu Jaruzelskich.

Książka dostępna jest w sprzedaży w sierpeckich księgarniach Bonus (ul. Narutowicza, ul. Płocka 30) oraz bezpośrednio u wydawcy (Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Sierpeckiej) lub Autora.

Jan Burakowski: "Wojciech Jaruzelski jako przedmiot i podmiot historii", Sierpc: Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Sierpeckiej, 2008.- 287 s.; il.