Dwie nowe książki księdza dokumentalisty Andrzeja Zakrzewskiego

Andrzej Zakrzewski: Sieć ochotniczych straży pożarnych w diecezji płockiej, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2020, 417 s.; il.

Andrzej Zakrzewski [Red.]: Tłuchowianin Roku…, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2020, 94 s.; il.

"Sieć ochotniczych straży pożarnych w diecezji płockiej" to najobsze­rniejsze z dotychczas wydanych dzieł Andrzeja Zakrzewskiego (liczy ponad 400 stron). Ksiądz przedmiotem swej pracy ponownie uczynił ochotnicze straże pożarne. Dla przypomnienia, w minionych latach ukazywały się książki poświęcone strażom pożarnym w powiecie sierpeckim, dekanacie tłuchowskim, zastępom strażackim w parafiach diecezji płockiej.

Na książkę składa się omówienie 619 Ochotniczych Straży Pożarnych w płockiej diecezji. Do stworzenia niniejszego opracowania przyczynił się fakt, że obok pięknych i nowoczesnych strażnic, zaopatrzonych w nowoczesny sprzęt, znajdują się jeszcze stare, opuszczone remizy, których istnienie także należy utrwalić i ocalić o nich wiedzę dla przyszłych pokoleń.

Trzon publikacji stanowią przedstawione w sposób encyklope­dyczny wiadomości dotyczące ochotniczych straży pożarnych na Północnym Mazowszu i Ziemi Dobrzyńskiej. Uszeregowane zostały one w kolejności alfabetycznej według nazw gmin, a w obrębie gmin według nazw poszczególnych wsi i wiosek. Przy każdej nocie, o ile było to możliwe do ustalenia, znajdują się informacje o dacie powstania danej straży, są nazwiska założycieli, rok powstania remizy, jest informacja o sztandarze i roku jego ufundowania, orkiestrze, kapelmistrzach, przyznanych straży odznaczeniach. Jest też krótka nota, zawierająca podstawowe dane o poszczególnych miejscowościach, w których straże się znajdują, o tym do jakiej parafii należą lub o istniejących w nich kościołach czy kaplicach.

Alfabetyczny wykaz sieci straży poprzedzają rozdziały, w których ksiądz A. Zakrzewski nakreślił rys historyczny diecezji płockiej, opisał historie pożarów i związanych z nimi strat, opisał obowiązujące dawniej w Polsce przepisy dotyczące zapobiegania pożarom. Kolejne rozdział dotyczą narodzin ruchu strażackiego na terenie diecezji płockiej, przejawów patriotycznej i kulturalnej działalności członków straży ogniowych na przykładzie ziem Królestwa Polskiego, na którą składały się przedstawienia amatorskich teatrów strażackich, występy orkiestr strażackich, odczyty, organizacja koncertów. Niezwykle ciekawy fragment tego rozdziału dotyczy działalności wydawniczej związanej z ukazywaniem się fachowej prasy strażackiej, a co za tym idzie czytelnictwa tej prasy, a nawet zakładania bibliotek, co dobitnie świadczy o świadomości braci strażackiej odnośnie ważnej roli edukacyjnej tych placówek.

W publikacji  omówione zostały też losy straży pożarnych w niepodległej Polsce, w przededniu wybuchu II wojny światowej oraz w okresie niemieckiej i sowieckiej okupacji. Nie zabrakło też refleksji o powojennej rzeczywistości ochotniczych straży pożarnych, w tym tej dotyczącej braku nowych, młodych członków straży.

Publikację wzbogacają liczne fotografie oraz bibliograficzny wykaz źródeł i opracowań, na które powołuje się ksiądz dokumentalista.

Przygotowanie niniejszej publikacji wiązało się z ogromnym trudem dotarcia i przeanalizowania wielu źródeł dotyczących bogatej działalności straży pożarnych naszych terenów. Wielkie ukłony dla pracy księdza Andrzeja Zakrzewskiego i oby pasja badawcza go nie opuszczała, co pozwoli nam cieszyć się kolejnymi wartościowymi publikacjami jego pióra.

Andrzej Zakrzewski: Sieć ochotniczych straży pożarnych w diecezji płockiej, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2020, 417 s.; il.

Poszerzona recenzja książki "Sieć ochotniczych straży pożarnych" Andrzeja Zakrzewskiego ukazała się w naukowym kwartalniku MAZOWSZE Studia Regionalne 2020 nr 34
 

Druga z publikacji, będąca nowością tego roku, to "Tłuchowianin Roku...", czyli rzecz o ludziach, którzy poprzez swoje działanie, społeczne zaangażowanie wpisali się w dzieje ziemi tłuchowskiej, rozsławiając jej imię, a ich czyny dostrzeżone zostały przez kapitułę Honorowej Nagrody Tłuchowianin Roku. Z inicjatywą przyznawania tego tytułu wystąpił w 2004 roku ksiądz Andrzej Zakrzewski - proboszcz Parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Tłuchowie, pod którego redakcją publikacja została wydana.

Laureaci nagrody i tytułu otrzymują podczas uroczystej gali, która ma miejsce w Gminnym Ośrodku Kultury w Tłuchowie, statuetkę oraz okolicznościowy dyplom.

Publikacja przybliża sylwetki dotychczasowych laureatów tytułu. Ich biogramy przygotowali mieszkańcy gminy Tłuchowo, którzy doskonale znają dokonania wyróżnionych osób, czy też stowarzyszeń, organizacji bo i takie, jako ciała zbiorowe były w minionych latach laureatami tytułu.
W publikacji znalazły się zatem, uszeregowane chronologicznie, od 2004 roku biogramy następujących laureatów tytułu Tłuchowianin Roku: Tadeusz Pawłowski (2004), Józef Jankowski (2006), Roman Janusz Meller (2007), Stanisław Wyczałkowski (2008), Janusz Jankowski (2009), Ryszard Dąbkowski (2010), Tomasz Woźnicki (2011), Lech Wałęsa (2012), Tadeusz Wyrostkiewicz (2014), Wojciech Bógdał (2015). Zespoły, stowarzyszenia i organizacje z tytułem Tłuchowianin Roku to: Gminne Koło Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych w Tłuchowie (2005), Stowarzyszenie Koło Gospodyń Wiejskich Jagna (2013), Gminny Zespół Sportowy Tłuchowia (2016), Ochotnicza Straż Pożarna w Tłuchowie (2017), Grupa Wieńcowa Trzcianka (2018), Zespół Tłuchowianie (2019).

Każda z not opatrzona jest wykazem źródeł, na podstawie których została napisana.

Andrzej Zakrzewski [Red.]: Tłuchowianin Roku…, Płocki Instytut Wydawniczy, Płock 2020, 94 s.; il.
 

Szukasz informacji o ciekawych książkach? Polecamy videoblog ExLibris dostępny na kanale YouTube i Facebooku