Przedwojenne wspomnienia na taśmie filmowej - czyli 'W Osówce po raz trzeci' |
2011-07-17 |
|
| Nagrania wspomnień najstarszych mieszkańców Osówki. |
|
|
|
Koegzystencja katolików i ewangelików na XX-wiecznej mazowieckiej wsi, wspólne zabawy dzieci i młodzieży z sąsiednich gospodarstw, trud pracy na roli, zwyczaje i tradycje kolonistów oraz koszmar II wojny i cezura jaka zapadła na długie lata między narodami Polskim i Niemieckim. O tym i o wielu innych historiach z minionych lat wspominają mieszkańcy Osówki w gminie Sierpc, gdzie przed laty przez płot sąsiadowały ze sobą rodziny katolików i ewangelików. Wspomnienia uchwycone na taśmie filmowej, przeplatane historycznym komentarzem i fabularyzowanymi scenami z życia przedwojennej Osówki powstają właśnie w okolicach Sierpca i Płocka. Pomysł zebrania wspomnień najstarszych mieszkańców Osówki i okolic pamiętających z autopsji lub z opowiadań rodziców czasy przedwojennego życia w ewangelickiej kolonii narodził się podczas dwuletnich prac porządkowych na zapomnianym cmentarzu ewangelickim w Osówce. Historycy-amatorzy - Tomasz Kowalski z Sierpca i Michał Umiński z Płocka postanowili "uchwycić" na taśmie filmowej resztki wspomnień z życia społeczności po której dziś trudno szukać śladów - wspomnień z życia niemieckich kolonistów i ich polskich sąsiadów, którzy od połowy XIX wieku zamieszkiwali podsierpeckie wsie. Pierwsze nagrania wykonane zostały wczesną wiosną 2011 roku. Zebrano podstawowy materiał - wspomnienia mieszkańców o życiu Niemców i Polaków - o historii ciekawej, ale i tej trudnej, o której zapominać nie można. Kolejne sekwencje powstawały w maju i czerwcu. W sierpniu rozpoczną się nagrania do scen fabularyzowanych - niemych scen z życia przedwojennej Osówki z udziałem młodzieży z Sierpca, ale również dzieci i młodzieży z Osówki, do których komentarzem będą zarejestrowane słowa ich babć i dziadków. Rekonstrukcyjne sceny kręcone będą w samej Osówce, ale i w podpłockim Wiączeminie, gdzie zachował się stary ewangelicki, wiejski kościół i szkoła. Budynek domu modlitwy i szkoły w Osówce został niestety rozebrany w latach powojennych.
Specjalnym, honorowym patronatem projekt objęła niemiecka strona internetowa Upstream Vistula z jej autorką Panią Juttą Dennerlein, która popularyzuje wiedzę o protestanckim osadnictwie na terenach Dolnej Wisły w XIX i XX wieku, a w szczególności zajmuje się tematyką cmentarzy ewangelickich. Poza nagraniem samego dokumentu, jako pamiątki po minionych czasach, istotną sprawą całego projektu jest praca z dziećmi i młodzieżą oraz pokazanie młodemu pokoleniu wielokulturowości dawnej Rzeczpospolitej oraz historii naszego regionu. Autorzy filmu podkreślają, że film nie będzie hollywoodzką produkcją na miarę Oscara, a jedynie dokumentem kręconym przez amatorów, który ma na lata zachować pamięć o minionych dziejach. Zakończeniem projektu ma być wspólna projekcja filmu w Osówce oraz wręczenie mieszkańcom i gościom płyt DVD z nagranym filmem. Działania projektu pod nazwą "W Osówce po raz trzeci" są częściowo finansowane ze środków programu "Działaj Lokalnie VII", realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce - ARF" oraz Lokalnej Organizacji Grantowej - Regionalnego Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku - RCEE, Basell Orlen Polyolefins Sp. z o.o., Petro-Investment. Projekt poza nagraniem dokumentu historycznego obejmuje również kontynuację prac na cmentarzu ewangelickim w Osówce, który mimo dwóch etapów projektów rewitalizacyjnych, wciąż potrzebuje stałej opieki i doraźnych prac renowacyjno-porządkowych. Zarówno w pracach na cmentarzu oraz w filmie udział bierze grupa młodych historyków z Nieformalnej Grupy Historycznej "Ultima Thule". W prace porządkowe czynnie włączyły się w tym roku dzieci i młodzież z Osówki, które pomagają w utrzymaniu porządku na ewangelickim cmentarzu w ich miejscowości.
Oprac. MS
Komentarze do artykułu: [30]
Dukatek
2011-08-26 14:11:19 - Oby tak dalej Panie Tomku. :-)
basia
2011-08-13 19:39:36 - to jest wspaniałe co ci młodzi ludzie robią tylko pozazdrościć im takiego zapału sama interesuje się historią naszego terenu tak trzymać
\sas
2011-08-06 11:34:27 - to po prostu ukryta opcja niemiecka.
SS
2011-08-03 22:00:53 - To wszysto popsuł Hitler i jego trzeba winić, a nie biednych ludzi.
Dukatek
2011-08-02 16:22:45 - Według mnie, Pan Marcin, ma rację. Nie rozumiem takich ludzi, jak osoby poniżej, które potrafią tylko krytykować. Byli Państwo tam? Widzieli ile dobrego zrobił Pan Tomek?
Do Marcin
2011-07-26 12:22:46 - Cześć Marcin.Czy ty nie widzisz, że ty piszesz do siebie i o sobie?
w
2011-07-25 12:13:35 - do marcin; brak kultury z twojej strony przeraża. czyli co? nie można mieć swojego zdania? i wiem gdzie jest osówka białasy i np. koziołek czy głowienica. gdy miałem 5 lat odwiedzałem cmentarz w osówce. i ćw.. to może ty jesteś. a w du.. to masz kulturę.
Marcin
2011-07-24 23:45:37 - Jestem pełen podziwu dla baranów, którzy skrytykują wszystko co się da. Najciekawsze jest to, że poza krytyką nie robią kompletnie nic, a nic. Trzymaj się Tomek i nie zwracaj uwagi na tych ćwoków. Oni Białasy czy Osówkę znają jedynie z mapy. W d... byli, g... widzieli i takie mają pojęcie.
kredka czerwona
2011-07-23 11:24:49 - Super Tomku!!! Moi przodkowie pochodzą z Osówki :)
Jan z Sierpca
2011-07-22 19:50:38 - Bardzo miło się czyta państwa komentarze i te na nie i te na tak.Świadczy to o dużym zaineresowaniu i znajomości działalności pana Tomka i kolegów.Nie krytykujcie go za to, że historia bez barier jest jego pasją.W latach powojennych też tacy byli, ale pewne urzędy wysłały ich na "wschód".Teraz kiedy kaganiec cenzury zdjęto niech zlepia co jeszcze zostało.Trudno zaczął od rzeczy miłych dla oka i ucha tzn. czasów przedwojennych kiedy to ludzie obcych narodowości mieszkali obok siebie jak dobrzy sąsiedzi, nawet tworzyli rodziny.Myślę, że jak się z tym upora przyjdzie czas czarnej histori, czasów niemieckiej samoobrony i okupacji, a jest co badać i opowiadać, ale poczekajmy cierpliwie.
w
2011-07-22 18:56:28 - to przestańmy oceniać hitlera i stalina. minęło przecież trochę czasu.
opio
2011-07-22 18:26:02 - Jak świat światem Polak z Niemcem nigdy nie będzie bratem.Historia uczy tego,że jeszcze nigdy nikogo niczego nie nauczyła.
Andrew
2011-07-22 15:26:04 - Chyba minęło zbyt wiele czasu, żeby oceniać tamtych ludzi. Ani ja, ani Pan "Black AS", ani inni krytykujący działania młodzieży z UltimaThule, ani sam Pan Tomek, nie znamy realiów II WŚ w Osówce. Opieramy się na wspomnieniach, relacjach, źródłach, oraz domysłach. Jak już to ktoś stwierdził, to, że coś działo się gdzieś w Polsce, wcale nie oznacza, że musiało mieć miejsce w Sierpcu. Może i tak było, ale my tego nie możemy stwierdzić. Pamięć i szacunek dla grobów, czyje by one nie były, jest wystawianym przez nas świadectwem naszego szacunku dla historii. Nie musimy kochać ewangelików, ale szacunek dla ich doczesnych szczątków niewątpliwie się należy. Jeśli dzieci, czy wnukowie tych spoczywających w Osówce, wstępowali do Selbstschutzu " no to ich nieżyjący od lat przodkowie nie mieli na to wpływu. Czy więc to dyskwalifikuje zachowanie choć odrobiny szacunku dla ich kości? Myślę, że nie. Nie możemy też dziś negować pracy młodzieży, która pracuje na rzecz zachowania choć krztyny szacunku na tych zapomnianych cmentarzach. Jestem myślami z młodymi, bo robią wspaniałą rzecz, rzecz na którą nie targnął się żaden dorosły od tylu lat. Oni nie porządkują grobu tego czy tamtego. Oni otaczają szacunkiem groby tych, którzy stąpali po ziemi przed nami, otaczają szacunkiem społeczność, której już nie ma. Liczę tylko, że wedle zapowiedzi, na filmie, który przygotowujecie moi drodzy, nie będzie cenzury. Że pokażecie te wspomnienia, które rzeczywiście zostały w głowach tych starszych ludzi. Jeśli było dobrze " pokażcie to, jeśli było źle " nie krępujcie się tego pokazać. Historia taka jest. Życzę powodzenia i wytrwałości (mimo rzucanych kłód pod nogi) w waszej pracy. Chapeau bas!
Do AS
2011-07-22 14:28:16 - Czy w Sierpcu macie muzeum, które załatwiłoby nieporozumienia z czasów II wojny bo np.w Rypinie przy ul.Warszawskiej 20 jest wspaniałe Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej i tam wychodzący zwiedzający nie ma żadnych wątpiwości co było białe, a co czarne.Serdecznie polecam zwiedzenie tego obiektu, do Rypina jest z Sierpca bardzo blisko, a może zmienić tok myślenia wielu ludziom.
w do "do"
2011-07-22 11:16:21 - a ty pomyśl. w ogóle
Black As
2011-07-22 08:05:37 - Już czas powiedzieć sobie prawdę o Osówce i innych osadach germańskich.Mam pytanie kto upoważnił pana Tomka do ingerencji w sprawy tych ludzi.Stworzyliście organizację o tajemiczej nazwie żeby odkrywać nieznane, a co tu jest nieznane?Ubolewacie nad zniszczonymi mogiłami na cmentarzach, wyzywacie Polaków,że poniszczyli groby.Czy nie zawcześnie na takie osądy."Selbstschutz" mówi to panu coś!!.Niech pan i pana organizacja wpłynie na te wody nieznane, pozna prawdę i sami zniszczycie coście z takim pietyzmem porządkowali.W/wymienione oddziały były tworzone właśnie na wsiach bo tam było najłatwiej, a dlaczego, to pan sam sprawdzi.Sam pan dojdzie badając fakty, że w czasie kiedy opuszczano ziemie polskie i "uciekali" przed wschodnim frontem niszczono ślady i dowody bytności na tych terenach i co najważniejsze działalności tych oddziałów.Sami zatarli napisy na nagrobkach, aby władza ich nie szukała, pozmieniali nazwiska i nigdy selbstschutz nie był rozliczony i nie będzie jak będą działać takie organizacje jak pana wybielające historię, może robicie to nieświadomie.Co z Polakami pan zapyta, no cóż trzeba było trochę odbudować po wojnie to normalne, szukano wszędzie materiałów i natrafiono na zniszczone oblamówki więc uznano za nie potrzebne i wykorzystano do celów gospodarczych.Taki scenariusz był w całej Polsce.Dlaczego niszczono własne i rodzin groby?Bo w każdej prawie rodzinie byli członkowie zbrodniczego oddziału.Pewnie pan jest zaskoczony?Jak mawiał ks.Twardowski jest czarne to jest i białe, pan zaczął od białego to pański błąd.
do 11:47:49
2011-07-21 20:50:20 - Bardzo ciekawie piszesz, ale mam prośbę, uspokój myśli i jeszcze raz rozwiń temat.Dziękuję.
w do "do poniżej"
2011-07-21 11:47:49 - mówię o niemcach a nie ewangelikach . nie mieszaj religii do narodowości. abwera i sd rekrutowały jako agentów i sabotażystów niemców z polski. piąta kolumna i Brandenburg; słyszałeś coś? podczas okupacji podpisywali volklistę i byli członkami nsdap. chyba tylko rodzina pashke w sierpcu nie podpisała volkslisty. ale najważniejsze a o tym się zapomina to wszyscy niemcy są winni wywołania wojny a polacy poszkodowanymi. zapomina się o tym teraz.
odp do AS
2011-07-20 08:42:00 - To co powiesz o naszych obywatelach wysiedlonych przymusowo z ziem ojców na Białorusi czy Ukrainie itp.osiedlonych przymusowo na terenach Legnickich lub Pomorza.Tam im zabrano, a tu im "dano" bez prawa własności no i co?Niech praca pana Tomka uświadomi ci i pokoleniom,że człowiek na ziemi jest tylko gościem, a pamięć niech będzie przestrogą.
Do AS
2011-07-19 23:30:44 - Nie wiem co Cię kierowało, że to napisałeś.Ci osadnicy nie koloniści nabyli te ziemie legalnie za swoje pieniądze od Polskiego rządu bo tak rządzono, że zaczęto ziemię sprzedawać.Uciekali nie przed Polakami tylko przed ruskimi, jacy byli ruskie, zapytaj na forum pana Tomka lub nauczycieli historii.
AS
2011-07-19 18:07:30 - Panowie! Bez żartów. Hitlerowcy (tacy źli Niemcy, bo dobrzy byli w NRD) nie mieli żadnych oporów przed odpowiedzialnością zbiorową. Ten pod ścianę, ten do gazu. Chyba nie oczekujecie współczucia dla, jak sami twierdzicie, kilkuset ludzi, których spotkało - obiektywnie - takie nieszczęście, że musieli stąd wyjechać? Gdyby oni wygrali wojnę, to wtedy wasi dziadkowie i pradziadkowie by się pakowali.
zen
2011-07-19 12:14:44 - Internauty "W" i tak nie przekonacie, on z reguły jest anty. Lepiej pobiadolic i pokrytykowac, że ktos cos pożytecznego robi, takze w kwestii pojednania narodów. No cóz, ciekawe co ten osobnik w swoim życiu zrobił pozytecznego dla ogółu... bo gadac i krytykowac przychodzi mu najłatwiej
do poniżej
2011-07-19 12:01:58 - Tak, oczywiście! Kilkuset ewangelików mieszkających wokoło Sierpca było winnych "wybuchowi wojny, cierpień i mordowania milionów ludzi". Ot i cała znajomość historii! Trzeba też trochę znać lokalną historię, a nie kierować się ogólnym stereotypem. Zapraszam na wycieczkę w teren i rozmowę z ludźmi, którzy jeszcze potrafią powiedzieć coś o starych dziejach. To, że coś działo się w Polsce, nie oznacza, że musiało mieć miejsce w Sierpcu. A jeśli tak było, to podaj przykłady winy Ewangelików-Niemców i cierpień milionów ludzi, przezeń cierpiących.
w do "do w"
2011-07-19 11:39:54 - historie akurat znam. i wiem, że miejscowi sierpeccy niemcy i w ogóle niemcy są współwinni wybuchowi wojny, cierpień i mordowania milionów ludzi. i ponieśli karę w postaci PRZESIEDLENIA. ale teraz się o tym nie mówi, zakłamuje się historię. "do w" jak nie masz pojęcia o historii to zajmuj się podlizywaniem "biednym wypędzonym"
do w
2011-07-19 10:46:18 - ciekawi mnie co miałeś z historii bo kiedy uczyli o czasach II wojny to chyba byłeś na wagarach
w
2011-07-18 23:22:10 - tak. cała praca z młodzieżą wygląda tak, że to tylko jeden zły hitler rozpętał wojnę. a reszta niemców była cacy z źli polacy ich wypędzili, zabrali ziemię.
do przedmówcy o ps. " AS"
2011-07-18 16:53:35 - Zastanawia mnie dlaczego zawsze krytykujesz to co robi ta młodzież? Przecież do badania i archiwizowania lokalnej historii są już powołane w mieście pewne osoby (mam na myśli Pracownię Dokumentacji Miasta z dyrektorem Krukowskim na czele). To w sumie ich działka, więc czemu sugerujesz że Ktoś coś źle robi. Ja uważam, że należy podziwiać zapał tych młodych ludzi oraz również fakt, że nie wchodzą nikomu w paradę; to chyba dobrze, prawda??? A grupie Ultima Thule gratuluję i trzymam kciuki za kolejny sukces waszej ciężkiej pracy!
AS
2011-07-18 11:05:17 - Zająłby się chłopak etnicznymi Polakami z dziada pradziada, a nie Niemcami jakimiś. Niemcami niech się Niemcy zajmują.
Acotam
2011-07-18 11:03:18 - Tomek, ja to mam nadzieję, ze Ty po studiach wrocisz do Sierpca i pokażesz tym wszystkim wielkim sierpeckim "historykom" co to pasja, co to spontanicznośc, co to prawdziwa praca i zaangażowanie bez potrzeby wielkiego poklasku. Rob nadal to co robisz, bo to naprawde wielka sprawa dla naszego miasta. Gratulacje dla Twoich Rodziców, że wychowali takiego syna! Ja od dawna Ci kibicuję.
emilia
2011-07-18 10:38:43 - Panie Tomku cieszę się że pochodzę z miasta (chociaż obecnie w nim nie mieszkam) w którym działa Pana grupa. Pan jest historykiem z pasją, podziwiam i życzę dalszych sukcesów. Pana strona Stary Sierpc jest wielkim źródłem wiedzy o naszym mieście, można się od pana uczyć. Pozdrawiam. Emilia.
Administrator serwisu nie odpowiada za treść komentarzy
zamieszczonych na tej stronie przez internautów
|
