W Sierpcu uhonorowano generał Elżbietę Zawacką - 10.09.2016 r.

Odsłonięcia tablicy (w asyście żołnierzy z Jednostki Wojskowej z Kazunia) dokonał inicjator Kazimierz Czermiński i wspomniana Dorota Zawacka-Wakarecy (córka kuzyna generał Elżbiety Zawackiej).

Imprezę swoją obecnością uświetniły przedstawicie­lki działającej w Toruniu Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej - prezes Dorota Zawacka-Wakarecy oraz dokume­ntalistki Barbara Rojek i Anna Rojewska

W sierpeckim LO w sobotnie południe 10 września 2016 r. odsłonięto tablicę upamiętniającą generał Elżbietę Zawacką - jedyną kobietę wśród cichociemnych, kurierkę Komendy Głównej Armii Krajowej, drugą Polkę w historii Wojska Polskiego awansowaną na stopień generała brygady.

Emerytowana nauczycielka Liceum - Alicja Lemie­r-Mroczyńska, która przez rok pracowała z Elżbietą Zawacką, odczytała samodzielnie napisany na cześć Bohaterki imprezy wiersz

Kazimierz Czermiński przygotował dla prezes Fundacji gen. E. Zawackiej sierpecki suwenir, którym była statuetka obchodów Roku Jana Pawła II w Sierpcu w 2014 r.

Dopełnieniem uroczystości była wystawka stworzona z gromadzonych z mozołem przez Kazimierza Czermińskiego pamiątek

W sierpeckim Liceum Ogólnokształcącym w sobotnie południe 10 września 2016 r. odsłonięto tablicę upamiętniającą generał Elżbietę Zawacką - jedyną kobietę wśród cichociemnych, kurierkę Komendy Głównej Armii Krajowej, drugą Polkę w historii Wojska Polskiego awansowaną na stopień generała brygady.

Elżbieta Zawacka w swoim bogatym życiorysie miała też sierpecki epizod. Do Sierpca trafiła na własną prośbę, bezpośrednio po opuszczeniu murów więzienia (aresztowana 5 września 1951 r. przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego) i w roku szkolnym 1955/56 rozpoczęła pracę w charakterze nauczycielki matematyki w Koresponde­ncyjnym Liceum Ogólnokształcącym dla Dorosłych działającym przy Liceum Ogólnokształcącym w Sierpcu. Choć czasu tu spędzonego nie wspominała z sentymentem, dla miasta jej obecność stała się aktualnie ważnym elementem lokalnej historii.

Pomysł uhonorowania generał Zawackiej pamiątkową tablicą zrodził się jakiś czas temu w głowie Kazimierza Czermińskiego, wieloletniego radnego Rady Miejskiej. Sobotnia impreza była finałem jego wielomie­sięcznych starań.

Tablica zawisła w murach Liceum Ogólnokształcącego w Sierpcu (choć Elżbieta Zawacka pracowała w dawnym gmachu szkoły, czyli budynku dzisiejszej Szkoły Podstawowej nr 2). Uroczystość jej odsłonięcia rozpoczęła w samo południe (wcześniej planowano o północy) dyrektor LO Ewa Jancewicz. Imprezę swoją obecnością uświetniły przedstawicie­lki działającej w Toruniu Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej - prezes Dorota Zawacka-Wakarecy oraz dokume­ntalistki Barbara Rojek i Anna Rojewska, przedstawiciele władz samorządowych, poseł Waldemar Olejniczak, przedstawiciele stowarzyszeń społecznych, sierpeccy regionaliści, uczniowie LO. Tablicę poświęcił ksiądz dziekan Andrzej Więckowski, a samego jej odsłonięcia (w asyście żołnierzy z Jednostki Wojskowej z Kazunia) dokonał inicjator Kazimierz Czermiński i wspomniana Dorota Zawacka-Wakarecy (córka kuzyna generał Elżbiety Zawackiej).

Na dalszą część uroczystości zaproszono do szkolnej świetlicy, gdzie możliwość zabrania głosu mieli goście, zaś młodzież Liceum przygotowała prezentację życiorysu generał ZO.

Do zgromadzonych gości jako pierwsza zwróciła się prezes Fundacji gen. E. Zawackiej - Dorota Zawacka-Wakarecy, która m.in. podziękowała za sierpecką pamięć o Pani Generał oraz odczytała list od prezydenta Torunia Michała Zaleskiego. Przed zgromadzoną publiką wystąpiła też emerytowana nauczycielka Liceum - Alicja Lemier-Mroczyńska, która przez rok pracowała z Elżbietą Zawacką. Wspominała, że wówczas nikt w szkole nie zdawał sobie sprawy, z jak ważną dla polskiej historii osobą, współpracuje. Alicja Lemie­r-Mroczyńska odczytała samodzielnie napisany na cześć Bohaterki imprezy wiersz.

Z krótkimi przemówieniem wystąpili także poseł RP Waldemar Olejniczak, wicestarosta Juliusz Gorzkoś, zastępca burmistrza Ewa Leszczyńska, ksiądz dziekan Andrzej Więckowski i wreszcie pomysłodawca tablicy - Kazimierz Czermiński, któremu wzruszenie odebrało przez chwilę głos. Oprócz podziękowań dla osób, które wsparły inicjatywę ufundowania pamiątkowej tablicy, Kazimierz Czermiński przygotował dla prezes Fundacji gen. E. Zawackiej sierpecki suwenir, którym była statuetka obchodów Roku Jana Pawła II w Sierpcu w 2014 r. Swoje wystąpienie Kazimierz Czermiński zakończył optymistycznym: "Życie zaczyna się po siedemdziesiątce!", co może zapowiadać, że nowych pomysłów na upamiętnienie kolejnych osób sierpczaninowi nie zabraknie.

Dopełnieniem uroczystości była wystawka stworzona z gromadzonych z mozołem przez Kazimierza Czermińskiego pamiątek. Obok ziemi z Monte Cassino, proporczyków i sierpeckich wydawnictw, znalazły się na niej kserokopie artykułów o Elżbiecie Zawackiej oraz zdjęcia.

Generał Elżbieta Zawacka, co podkreślały związane z fundacją jej pamięci dokume­ntalistki, była osobą niezwykle skromną, a jednocześnie wytrwale dążącą do wytyczonego celu. Swoje całe życie, kosztem m.in. założenia rodziny, poświęciła Ojczyźnie. Większość spośród przemawiających w sobotę osób żywiło nadzieję, że odsłonięcie tablicy spowoduje, że kolejne pokolenia sierpczan będą szły drogą zasad i wartości generał Zawackiej. Oby nie były to tylko puste słowa.

Relacja filmowa z wydarzenia
Więcej zdjęć na profilu Sierpc OnLine na facebooku

ZAWACKA ELŻBIETA - urodziła się 19 marca 1909 r. w Toruniu, maturę zdała w 1927 r. w Żeńskim Gimnazjum Humanistycznym w Toruniu, następnie studiowała matematykę na Uniwersytecie Poznańskim (absolutorium uzyskała w 1931 r., magisterium w 1935 r.). W 1937 r. zdała państwowy egzamin pedagogiczny, uprawniający do nauki matematyki w gimnazjach państwowych i prywatnych z polskim i niemieckim językiem wykładowym. Po studiach podjęła pracę jako nauczycielka w szkole średniej i udzielała się społecznie jako instruktor Przysposobie­nia Wojskowego Kobiet. W czasie II wojny światowej była m.in. żołnierzem Komendy Głównej Służby Zwycięstwu Polski, emisariuszką komendanta AK gen Stefana Grota-Rowe­ckiego do Sztabu Naczelnego Wodza w Londynie, jedyną kobietą wśród cichociemnych, brała też udział w powstaniu warszawskim. Po demobilizacji wyjechała na Zachód, jednak już wkrótce znalazła się w konspiracji, tym razem antykomunistycznej. W 1946 r. powróciła do "normalnego" życia, podejmując pracę w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobie­nia Wojskowego przy Ministerstwie Obrony Narodowej. W 1948 r. pracowała jako nauczycielka w Łodzi, Toruniu i Olsztynie. 5 września 1951 r. została aresztowana przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego i po procesie skazana na 10 lat pozbawienia wolności. Na wolność wyszła 24 lutego 1955 r. Wtedy powróciła do pracy w szkolnictwie a pierwszym, w którym została zatrudniona (od 1 sierpnia 1955 r.) było Koresponde­ncyjne Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych działające przy Liceum Ogólnokształcącym w Sierpcu. Uczyła matematyki i fizyki. Po roku wyjechała z Sierpca i wróciła do rodzinnego Torunia, gdzie rozpoczęła pracę w tamtejszym Koresponde­ncyjnym Liceum Ogólnokształcącym. W 1965 r. uzyskała doktorat nauk humanistycznych na Uniwersytecie Gdańskim i pracowała tam jako adiunkt. Po uzyskanej w 1972 r. habilitacji wróciła do Torunia, gdzie podjęła pracę w Instytucie Pedagogiki i Psychologii UMK. Była założycielką Zakładu Andragogiki, który na skutek represji SB został zlikwidowany w 1978 r. Po tym zdarzeniu odeszła na emeryturę. Jeszcze w latach 60. XX wieku zajęła się gromadzeniem materiałów historycznych, dokume­ntujących działalność Armii Krajowej w czasie wojny. Tę działalność kontynuowała też na emeryturze. Udzielała się też w ruchu kombatanckim przy NSZZ Solidarność. W 2006 r. Prezydent RP Lech Kaczyński awansował ją do stopnia generała brygady. Została wówczas drugą po Marii Wittek kobietą - generałem w historii Wojska Polskiego. Była dwukrotnie odznaczona Orderem Wojennym Virtuti Militari V klasy i pięciokrotnie Krzyżem Walecznych, w 1995 r.  prezydent Lech Wałęsa odznaczył ją Orderem Orła Białego, w 2002 r. otrzymała Nagrodę "Kustosz Pamięci Narodowej" z rąk Prezesa IPN prof. Leona Kieresa. W 1990 r. z jej inicjatywy powstała Fundacja Archiwum i Muzeum Pomorskie AK oraz Fundacja Wojskowej Służbie Polek w Toruniu, obecnie Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej. Zmarła 10 stycznia 2009 r. Jest pochowana w Toruniu.

Zob. K. Minczykowska, Cichociemna: generał Elżbieta Zawacka "Zo" 1909-2009, Toruń-Warszawa 2014.