|
| Stefan Kośmider 1918-2022. Wybitny chirurg, wieloletni dyrektor Szpitala Powiatowego w Sierpcu, społecznik, koneser sztuki. |
|
|
| Stefan Kośmider w 1978 roku |
|
W wieku 104 lat zmarł wybitny chirurg, wieloletni dyrektor Szpitala Powiatowego w Sierpcu, społecznik, koneser sztuki.
Stefan Kośmider urodził się 24 sierpnia 1918 roku we wsi Ulina Mała (woj. Małopolskie). W roku 1937 ukończył 8-klasowe Gimnazjum im. T. Kościuszki w Miechowie. W szkole średniej angażował się w działalność harcerską. W tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W związku z wybuchem wojny, po dwóch latach nauki, przerwał studia i rozpoczął pracę w Wolbromiu jako lekarz i kierownik kolumny sanitarnej do spraw zwalczania chorób zakaźnych. W 1942 roku wstąpił do Narodowych Sił Zbrojnych. Okres okupacji spędził w okręgu krakowskim, pracując w służbie zdrowia i jednocześnie działając w konspiracji. Szkolił sanitariuszki z sekcji kobiet Armii Krajowej, opiekował się rannymi partyzantami, organizował wyposażenie sanitarne dla leśnych oddziałów Armii Krajowej. W czasie wojny przeszedł od stopnia podchorążego do podporucznika, a w 1945 roku awansował na stopień porucznika. W 2001 roku otrzymał awans na majora Wojska Polskiego.
Studia medyczne dokończył na Uniwersytecie w Poznaniu w 1948 roku. Początkowo pracował jako asystent na oddziale chirurgiczno-ginekologiczno-położn iczym w Łęczycy (1947-1949). W latach 1949-1955 powołany został do Wojskowej Służby Zdrowia. W 1952 roku uzyskał specjalizację I stopnia w zakresie chirurgii ogólnej, zaś w 1955 roku w Klinice Chirurgicznej prof. Wiktora Brossa we Wrocławiu, specjalizację II stopnia. W latach 1950-1952 pracował jako starszy lekarz pułku w Kołobrzegu i Gnieźnie, a w latach 1952-55 jako asystent oddziału chirurgicznego 4. Wojskowego Szpitala Okręgowego we Wrocławiu. Od grudnia 1955 roku do października 1963 roku był dyrektorem i ordynatorem oddziału chirurgiczno-ginekologiczno-położn iczego Szpitala Powiatowego w Staszowie. Wykonywał tu zabiegi operacyjne w pełnym zakresie, szkolił nową kadrę lekarzy, a także zainicjował rozbudowę szpitala. Otrzymał wówczas Złoty Krzyż Zasługi i odznakę "Za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia".
W październiku 1963 roku przybył wraz z rodziną do Sierpca, gdzie objął stanowisko dyrektora Szpitala Powiatowego i ordynatora oddziału chirurgicznego. Przyjazd do Sierpca doktor uważał za zakończenie wędrówek po całej Polsce. Uczynił to ze względu na dzieci: Bożenę, Marka (Marek Kośmider - w latach 1995-2014 burmistrz Sierpca), Krzysztofa i Joannę.
To właśnie doktorowi sierpecki szpital zawdzięcza rozwój i renomę. Jako dyrektor Stefan Kośmider kierował jego rozbudową - ze 144 łóżkowego do szpitala 320-łóżkowego. Rozbudował także szpitalne zaplecze: pralnię, kuchnię, magazyny, mieszkania dla lekarzy. Stefan Kośmider stworzył w sierpeckiej lecznicy dobrą atmosferę. Motywował personel do podnoszenia kwalifikacji, a lekarzy do zdobywania specjalizacji. Szpital słynął ze wspaniałych efektów leczenia, a szczególnie z udanych, niezwykle trudnych operacji. Doktor sprowadzał do szpitala nową aparaturę, narzędzia, wdrażał nowe techniki operacyjne. Jednocześnie sam operował - wykonywał rocznie około 1000 operacji w bardzo szerokim zakresie. Gdy Doktor Kośmider odchodził ze stanowiska dyrektora, na każdym oddziale był już specjalista drugiego stopnia. Wyszkolił 6 specjalistów chirurgii II stopnia i 12 specjalistów stopnia pierwszego. Jako dyrektor Szpitala Powiatowego w Sierpcu Stefan Kośmider pracował do roku 1974, a do 1985 roku jako Ordynator Oddziału Chirurgicznego. W roku 2002 przeszedł na zasłużoną emeryturę.
Stefan Kośmider był także współorganizatorem i wykładowcą Szkoły Pielęgniarskiej.
Był człowiekiem wielce zaangażowanym w życie społeczności każdej z miejscowości, w której mieszkał i pracował. Był m.in. członkiem miejskich i powiatowych rad narodowych w Staszowie i Sierpcu, od 1954 roku członkiem Towarzystwa Chirurgów Polskich, od 1956 roku członkiem Polskiego Towarzystwa Lekarskiego (zasiadał w Zarządzie Okręgu Związku w Warszawie, Kielcach, Płocku) od 1981 roku członkiem Staszowskiego Towarzystwa Kulturalnego i wielu innych.
Także od samego początku swej bytności w Sierpcu Stefan Kośmider ogromnie angażował się w jego życie społeczne i kulturalne. Od 1978 roku był członkiem Towarzystwa Naukowego Płockiego. W 1977 roku został wpisany do Księgi Zasłużonych dla Miasta Sierpca. Od lat 90. brał czynny udział w pracach sierpeckiego obwodu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, m.in. uczestniczył w poświęceniu sztandaru Sierpeckiego Obwodu Armii Krajowej. Był jednym z inicjatorów powstania pomnika Ofiar Katynia, który w formie potężnego głazu znajduje się od 1992 roku w Parku im. Solidarności w Sierpcu. Wraz z Henrykiem Gutowskim, Andrzejem Olechowskim i innymi osobami był inicjatorem nadania Szkole Podstawowej nr 2 w Sierpcu imienia Amii Krajowej (1997 rok) oraz wybudowania w pobliżu szkoły pomnika "Żołnierzom Września 1939 i Armii Krajowej w Hołdzie". Był niezwykle zżyty ze społecznością szkoły - spotykał się z uczniami, opowiadał o wojennych doświadczeniach, edukował.
Za swą długoletnią pracę odznaczony m. in. Krzyżem Kawalerskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Armii Krajowej, Odznakami "Zasłużony Lekarz PRL", "Zasłużony dla Województwa Warszawskiego". W roku 1993 otrzymał medal "Zasłużony dla Miasta Sierpca".
Marzeniem Stefana Kośmidra było zamieszkać na wsi, najlepiej w leśniczówce. W zawodzie chirurga było to niemożliwe. Całe zawodowe życie był "pod telefonem", blisko szpitala. Mawiał: "Pewne wartości muszą być stałe i wiodące: praca, wiara w człowieka, odpowiedzialność, tolerancja. I nie dać się zwariować przy różnych zawirowaniach".
Stefan Kośmider był człowiekiem wielu pasji i zainteresowań. Ze szczególnym sentymentem wspominał swoje podróże, zarówno po Polsce, jak i świecie. Potrafił opowiadać o nich ze swadą i znawstwem. Jego relacje, wzbogacone pokazami slajdów i fotografii, niejednokrotnie wysłuchać mogli członkowie i sympatycy sierpeckiego Oddziału Towarzystwa Naukowego Płockiego. Szczególnie wspominał Grecję, Węgry, Hiszpanię, Portugalię, Włochy, pielgrzymkę do Ziemi Świętej. W jego pamięci na zawsze pozostanie spotkanie z Ojcem Świętym Janem Pawłem II, a także wrażenia i przemyślenia z pobytu w Ziemi Świętej: "Wszystko, co widziałem w Ziemi Świętej przerastało moje wcześniejsze wyobrażenia na ten temat, chwytało za serce i powodowało głębokie przeżycia…", mówił w jednym z wywiadów w prasie lokalnej. Podczas odczytów w sierpeckim Oddziale TNP opowiadał też o swej imponującej drodze zawodowej i o zadziwiających przypadkach medycznych, z którymi przyszło Mu zetknąć się w pracy zawodowej.
Po przejściu na emeryturę Stefan Kośmider zajął się pamiętnikarstwem oraz sagą rodzinną. Był autorem ośmiu publikacji dostępnych dla bliskiego kręgu rodziny i przyjaciół. Lubił dobre książki, był znawcą sztuki i historii. Doktor przeżył ponad wiek - był świadkiem i uczestnikiem wydarzeń historycznych, a jednocześnie sam przeszedł do historii jako wybitny specjalista - chirurg, a także jako ogromnie szanowany, zacny, dystyngowany Człowiek.
Doktor Stefan Kośmider zmarł w wieku 104 lat, 5 sierpnia 2022 roku.
Przy opracowaniu biogramu Doktora Stefana Kośmidra korzystałam z następujących źródeł:
S. Kośmider, Sto lat mojego życia, Sierpc 2018
S. Kośmider, Z dziejów sierpeckiego szpitala 1928-2013 r., Sierpc 2014
M. Wiśniewska, Stefan Kośmider, [w:] H. Piekarska [red.], 100 lat sierpeckiego Oddziału Towarzystwa Naukowego Płockiego, Sierpc 2011
Kto jest kim w polskiej medycynie, Warszawa 1987
Artykuły w prasie lokalnej: "Nasz Sierpc", "Sierpecka Fara", "Kurier Sierpecki", "Sierpeckie Rozmaitości".
