Dziennikarstwo po sierpecku

O Sierpcu przeczytać możemy w lokalnych pismach, niestety niewielu, ukazujących się nieregularnie: Nasz Sierpc, Benedictus oraz w regionalnych: Życie Płocka, Tygodnik Płocki, Nasze Miasto, sporadycznie Gazeta na Mazowszu. Z racji tego, że periodyki lokalne ukazują się nieregularnie, wydarzenia w nich opisane dawno straciły na aktualności. Jednak nie ma to aż takiego znaczenia, bo przynajmniej czytając je, wiemy, że zredagowane zostały przez osoby aktywnie uczestniczące w opisywanych zdarzeniach, a więc mające prawdziwe pojęcie o tym co piszą!!!

Problem pojawia się, gdy obserwujemy praktyki stosowane przez regionalnych żurnalistów. Nie chcę tu analizować tekstów podejmujących tematykę lokalnej polityki, a raczej rozgrywek między wzajemnie zwalczającymi się stronami. Jest to problem do odrębnej analizy.

Chcę zwrócić uwagę na sposób opisywania problematyki społe­czno-kulturalnej w prasie regionalnej i na stronach internetowych. Zatrważająco często stosowaną praktyką dziennikarzy staje się bazowanie na pracy innych osób. Z całą pewnością tego typu działania określić można plagiatem!, co w przypadku kompetentnych redaktorów nigdy nie powinno się zdarzyć!!!

Każda szanująca się instytucja posiada obecnie własną stronę internetową, na której publikuje wszelkie informacje dotyczące swojej działalności. Są to często bardzo rozbudowane wypowiedzi, z wieloma szczegółami. Okazuje się, że to doskonałe źródło wiedzy dla redaktorów z wielu tygodników. Wszystko byłoby w porządku, bo po to właśnie podaje się te informacje, żeby jak najwięcej osób dowiedziało się o działalności konkretnych osób, czy instytucji. Problem w tym, że dziennikarze uznają taki tekst za swój!!! A przecież każdy, kierujący się kodeksem honorowym i etyką zawodową dziennikarz, powinien wiedzieć, że skoro nie uczestniczyło się w danym zdarzeniu i nie opisuje się go z autopsji, to należy podać źródło, skąd pochodzi dana informacja! Niedopuszczalne jest podpisywanie się pod artykułem, który stworzyło się z czyjegoś tekstu na zasadzie: kopiuj - wklej! Takim dziennikarzem potrafiłby być każdy z nas! Siedzieć przed komputerem i w piętnaście minut mieć gotowe artykuły... tylko, że nie swoje.

O najnowszych wydarzeniach w mieście informuje również na bieżąco portal Sierpc Online. Pod adresem strony kierowanych jest wiele zarzutów. Jednym z nich jest również oskarżenie bazowania na informacjach już opublikowanych w prasie lokalnej. Tymczasem, po dokładnej lekturze strony, wynika, że jest dokładnie na odwrót! Strona od dawna jest doskonałym źródłem tematów dla prasy! Opluwane przez wielu forum dyskusyjne jest najlepszym miernikiem odczuć i opinii społeczeństwa sierpeckiego odnośnie bieżących wydarzeń w mieście, a przy okazji także doskonałym źródłem tematów. Także publikowane na stronie artykuły nie raz stały się pożywką dla wielu dziennikarzy. Ostatnio uznanie zyskały felietony z cyklu "Spojrzenie z boku". Życie Płocka od razu podchwyciło tematy "Gazowe bomby na sierpeckich balkonach"(Sie­rpc Online 1 sierpnia 2008 r.), w Życiu Płocka: "Butle z gazem na słońcu: dmuchanie na zimne czy przesadna ostrożność?", 2008, nr 32 z dnia 8 sierpnia) oraz "Czas na ekologię w sierpeckich sklepach" (Sierpc Online 27 lipca 2008 r.), w Życiu Płocka: "Darmowe reklamówki do kosza" 2008, nr 38, z 19 września 2008 r.). Podobnie jest z publikowanymi na stronie recenzjami sierpeckich książek. Recenzja "Panny z Wilczogóry", publikowana na stronie od 26 maja 2008 r. ukazała się w tygodniku Nasze Miasto (2008, nr 23) i zawierała (o zgrozo!) identyczne zdania i opinie o książce z tymi publikowanymi na stronie! Podpisał się pod nią dziennikarz z owego tygodnika... Podobnie z recenzjami tomiku "Wybudowałem świat" (por. "Tygodnik Płocki, 2008, nr 10) i "Sierpecka Matka Boża" (por. Tygodnik Płocki 2008, nr 8). Dobitnym przykładem na fakt kopiowania pracy innych osób może tu być również artykuł, będący relacją z IV spotkania Klubu Zasłużonych dla Miasta Sierpca (publikowany na Sierpc Online od 26 października 2007 r). Ta sama relacja, opublikowana została w Życiu Sierpca (2007, nr 262, z dnia 9 listopada). Autorka jako przejaw swojej inwencji dodała jedynie kilka zdań, resztę artykułu stanowią zdania innego autora skopiowane z sierpeckiego portalu.

Czy dziennikarze naprawdę myślą, że my czytelnicy nie potrafimy odkryć tych działań, że nie odnajdziemy tekstu, na podstawie którego powstał ich tekst? Czy to taki wielki wysiłek napisać coś własnymi słowami (a język polski daje tu spore pole do popisu!), bo zrozumiałe jest, że nie sposób czasem uczestniczyć w równocześnie odbywających się zdarzeniach?

Dziennikarze mają niestety problem również z interpretacją gotowego już tekstu. Przykład z ubiegłego roku, gdy pani dziennikarka z "Naszego Miasta" zajmująca się opisywaniem wydarzeń z Sierpca, źle zinte­rpretowała artykuł w Internecie i wymyśliła jubileusz 30-lecia pewnej sierpeckiej instytucji kultury, barwnie opisując uroczystości z udziałem władz miejskich i powiatowych, które rzekomo z tej okazji zorganizowano... (Nasze Miasto z dnia 4 października 2007 r.) Problem w tym, że placówka ta, swoją drogą o ponad 60-letniej tradycji, obchodziła, owszem, jubileusz, ale 30-lecia otrzymania własnego lokalu i nie zorganizowano z tej okazji żadnych jubileuszowych uroczystości!

Ta sama pani redaktor postanowiła również opisać działalność literacką cenionego w sierpeckim środowisku kultury pisarza - regionalisty (Nasze Miasto, 10 kwietnia 2008 r.). Co z tego, że osobiście (jak wynika z tekstu) spotkała się z literatem! W artykule pojawiły się niestety rażące błędy! (m.in. pomyłkowo wymieniono nazwisko profesora Antoniego Rajkiewicza; użyto niejasnych sformułowań odnoszących się do pracy zawodowej i pisarskiej bohatera artykułu). Wyraźnie widać tu brak umiejętności zweryfikowania najprostszych nawet informacji!

Bujna wyobraźnia dziennikarzy wcale nie plusuje. Dajmy na to również przykład artykułów o problematyce sierpeckiej w "Tygodniku Płockim". Zwłaszcza lektura numeru, w którym autor/autorka daje popis swojego polotu, opisując prace nad sierpeckim Jeziórkiem (Tygodnik Płocki z dnia 26 sierpnia 2008 r.). Według tej relacji zbiornik będzie odmulony, z fontanną pośrodku. To jeszcze nic! Podobno Jeziórka już zyskały nowe alejki spacerowe, nowe ławki, a wędkarze mogą cieszyć się wyznaczonymi miejscami do wędkowania... Po lekturze podobnych bzdur, jedyne, co chce się zrobić, to przetrzeć oczy, bo ciężko uwierzyć, że tego typu informacje ujrzały światło dzienne. I czy autor tych wiadomości mógł kiedykolwiek być w naszym mieście i widzieć, co się w nim dzieje? Podobnych przykładów można niestety mnożyć!

Dziennikarze tworząc relacje z konkretnych wydarzeń niejako pośrednio tworzą historię. To duża odpowie­dzialność, bo za kilka, kilkanaście lat do ich tekstów będzie się wracać. Tylko kto wtedy będzie potrafił zweryfikować bzdury wypisywane przez współczesnych nam ignorantów? Zakłamania w historii będą zatem powielane, a nie o to przecież chodzi we współczesnym rzetelnym dziennikarstwie.

Czy zatem uczestnictwo w danym wydarzeniu - o którym dziennikarze z pewnością są informowani z wyprzedzeniem, to tak wielki wysiłek? To w końcu ich praca, którą powinni wykonywać solidnie!

Zatem apeluję do wszystkich dziennikarzy opisujących problematykę sierpecką, zarówno w prasie, jak i Internecie: nie chodźcie na łatwiznę!, nie przypisujcie sobie czyichś tekstów!, nie opisujcie zdarzeń, których nie byliście świadkami!, nie zakłamujcie historii lokalnej!, szanujcie Czytelników!, a przede wszystkim siebie samych, bo tym, co napiszecie repre­zentujecie swoje kompetencje!

Mam nadzieję, że sugestie zawarte w niniejszym tekście nie zostaną jedynie skwitowane wzruszeniem ramion czy nadąsaną miną, a sprawią, że zaczniecie poważnie traktować nas Czytelników, którzy bacznie będziemy obserwować wasze dalsze poczynania.