|
Goście uroczystości. Na krzesłach siedzą członkowie rodziny Malewiczów. |
|
|
Moment odsłonięcia tablicy przez starostę Pawła Kaźmierczaka i zastępcę burmistrza Zbigniewa Leszczyńskiego. |
|
|
Poświęcenia tablicy dokonał ks. dr Bronisław Sałkowski, kapelan sierpeckiego szpitala. |
|
|
Pamiątkowa fotografia rodziny Malewiczów przy tablicy poświęconej S. A. Malewiczowi. |
|
Kwietniowe uroczystości w całej Polsce zdominowała tematyka katyńska. W tym roku mija 70. lat od dokonania straszliwej zbrodni na polskich oficerach przez sowietów na Wschodzie. W Sierpcu i okolicznych miejscowościach w ciągu ostatnich dni wielokrotnie dawano wyrazy pamięci pomordowanym - Synom Ziemi Sierpeckiej.
Szczególna uroczystość miała miejsce w niedzielę 25 kwietnia. W samo południe na terenie sierpeckiego szpitala powiatowego odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą doktorowi Stanisławowi Augustowi Malewiczowi, ofierze zbrodni katyńskiej. Miejsce usytuowania tablicy wybrano nieprzypadkowo - doktor Malewicz od 1923 roku mieszkaniec Sierpca, był ordynatorem sierpeckiego szpitala powiatowego, lekarzem więziennym, prowadził także praktykę prywatną. Od pierwszych chwil swego pobytu w Sierpcu aktywnie włączył się w życie społeczne miasta. Działał jako radny miejski, był działaczem Stronnictwa Ludowego, komendantem Ochotniczej Straży Pożarnej, zapalonym myśliwym - łowczym powiatowym. Pracowity doktor znajdował też czas na zainteresowania filatelistyczne, zgromadził pokaźny zbiór znaczków pocztowych. W 1924 roku ożenił się z Wandą Łazarowiczówną. W 1935 roku państwo Malewiczowie dorobili się własnego dużego domu przy ówczesnej ulicy Stodólnej 7. Był to jeden z okazalszych domów w mieście. Na świat przychodziły dzieci - córka Zofia, synowie Jerzy i Krzysztof. Dziś dom państwa Malewiczów jest siedzibą Komendy Powiatowej Policji (ulica Narutowicza).
W końcu sierpnia 1939 roku 50-letni Stanisław Malewicz, oficer rezerwy, awansowany do stopnia majora, powołany został do wojska polskiego i mianowany komendantem szpitala polowego w Równem na Wołyniu. Po inwazji radzieckiej 17 września 1939 roku, choć ostrzegany przed niebezpieczeństwem, nie skorzystał z możliwości ucieczki. Nie chciał pozostawić swoich rannych pacjentów bez opieki medycznej. Po wkroczeniu do Równego Armii Czerwonej został internowany. Stanisław Malewicz zamordowany został wiosną 1940 roku w budynku NKWD w Charkowie, pogrzebano go w pobliskim lesie. W wykazie NKWD figuruje pod numerem 2219. Pośmiertnie odznaczony został w 1976 roku przez Prezydenta Rzeczypospolitej na Uchodźstwie Orderem Virtuti Militari. Jego nazwisko znajduje się na sierpeckim Pomniku Katyńskim, upamiętniającym męczeńską śmierć oficerów na terenie Związku Radzieckiego. Od niedzielnego popołudnia 25 kwietnia kolejnym miejscem, gdzie będzie można oddać hołd doktorowi Malewiczowi będzie tablica wmurowana w jedną ze ścian sierpeckiego szpitala, tuż przy wejściu do placówki.
Inicjatywa stworzenia tablicy pamiątkowej zrodziła się kilka miesięcy temu w gronie redakcji Sierpeckich Rozmaitości pod przewodnictwem redaktora naczelnego Ryszarda Sutego. Na łamach kwartalnika od lat upowszechniana jest sierpecka historia, wydarzenia lokalne i ludzie zasłużeni dla miasta. Wielokrotnie pisano w nim też o doktorze Stanisławie Auguście i całej rodzinie Malewiczów (artykuły Haliny Giżyńskiej-Burakowskiej i Henryki Piekarskiej).
Na sierpecką uroczystość przybyła mieszkająca we Wrocławiu rodzina Malewiczów, m.in. syn Krzysztof wraz z żoną oraz inni członkowie rodziny. W ceremonii udział wzięli też proboszcz parafii św. Maksymiliana Kolbe ks. prał. dr Bronisław Sałkowski, od 1997 roku kapelan sierpeckiego szpitala, sierpeccy przedstawiciele Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej - Stefan Kośmider i Andrzej Olechowski, komendant Powiatowego Związku Straży Pożarnych Jan Sugajski, władze lokalne i powiatowe, dyrektor Szpitala Powiatowego Zdzisław Jaksa, myśliwi i prezesi kół łowieckich oraz mieszkańcy Sierpca. Na uroczystość specjalnie z Olsztyna przyjechali też literaci Halina i Jan Burakowscy. Oprawę muzyczną wydarzeniu nadała Młodzieżowa Orkiestra OSP pod batutą Michała Głowackiego.
Odsłonięcia pamiątkowej tablicy dokonali starosta powiatu sierpeckiego Paweł Kaźmierczak i wiceburmistrz Sierpca Zbigniew Leszczyński, zaś jej poświęcenia ks. Bronisław Sałkowski. Zgromadzeni goście odmówili modlitwę w intencji ofiar katyńskich. Chwilę później sylwetkę doktora Malewicza i jego dokonania na gruncie sierpeckim przybliżył prezes Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Sierpeckiej Zdzisław Dumowski. Głos zabrał też dyrektor sierpeckiego szpitala Zdzisław Jaksa, który zapewnił, że pracownicy szpitala będą opiekować się miejscem pamięci zasłużonego lekarza.
Na zakończenie uroczystości rodzina doktora Stanisława Augusta Malewicza złożyła pod tablicą Jemu poświęconą kwiaty i znicze. Wzruszeni potomkowie sierpeckiego lekarza dziękowali za pamięć, którą mieszkańcy Sierpca otaczają swoich zasłużonych obywateli.
Realizacja przedsięwzięcia wykonania tablicy pamiątkowej możliwa była dzięki sponsorom - firmom publikującym swoje oferty reklamowe na łamach Sierpeckich Rozmaitości. Wykonaniem tablicy zajął się Teodor Zasadowski, zaś portret dr. Malewicza znajdujący się na pamiątkowej płycie wykuł artysta pochodzący z Kazachstanu Siergiej Sergiejew.
O życiu i dokonaniach doktora Stanisława Augusta Malewicza oraz pozostałych członków rodziny Malewiczów przeczytać można w:
Halina i Jan Burakowscy: Sierpczanie tysiąclecia, Sierpc 2005
Halina Giżyńska-Burakowska: Rodzina Malewiczów, Sierpeckie Rozmaitości 2000, nr 1, s. 30-33.
Halina Giżyńska-Burakowska: Malewicz Stanisław August (1889/08/25 - 1940), Sierpeckie Rozmaitości 2010, nr 1, s. 10-12.
Halina Giżyńska-Burakowska: Z widokiem na Manhattan: inżynier Jerzy Malewicz w Nowym Jorku, Sierpeckie Rozmaitości 1997, nr 51-52, s. 15.
Henryka Piekarska: Godni synowie ziemi sierpeckiej, Sierpeckie Rozmaitości 1992, nr 7, s. 4.