|
| Spotkanie podsumowujące drugi etap renowacji cmentarza w podsierpeckiej Osówce, 5.09.2010 r. |
|
|
| Nabożeństwo ekumeniczne na cmentarzu, 5.09.2010 r. |
|
|
| Młodzież biorąca udział w pracach na cmentarzu, 5.09.2010 r. |
|
|
| Tomasz Kowalski - pomysłodawca i inicjator renowacji ewangelickiego cmentarza w Osówce. Podsumowanie II etapu renowacji nekropolii w Osówce, 5.09.2010 r. |
|
|
| Kamień z tablicą upamiętniającą spoczywających na cmentarzu. |
|
Jeśli ktoś myślał, że renowacja ewangelickiego cmentarza w podsierpeckiej Osówce w 2009 roku była jednorazowym zrywem młodzieży, grubo się pomylił. Właśnie zakończył się drugi etap prac na cmentarzu, poprzedzony wygraniem w czerwcu tego roku konkursu "Działaj lokalnie VII" organizowanego przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności.
Wygrana - dotacja pieniężna umożliwiła przeprowadzenie kolejnego etapu renowacji nekropolii zapoczątkowanej wiosną 2009 roku (pisaliśmy o niej na stronach Sierpc Online).
Prawdziwymi bohaterami i wykonawcami kolejnych prac na cmentarzu byli młodzi wolontariusze zrzeszeni w Nieformalnej Grupie Historycznej "Ultima Thule" (łac. Kraniec Świata), wspierani przez szereg innych organizacji. Odszukanie zdewastowanego cmentarza, pomysł jego odrestaurowania, zarażenie pasją historyczną kolegów, walka o przywrócenie pamięci o ludziach, którzy tworzyli kiedyś nasze dziedzictwo kulturowe, propagowanie idei rewitalizacji starych nekropolii to zasługa niesamowitego młodego człowieka, tegorocznego maturzysty Tomasza Kowalskiego.
Zakończenie I etapu prac uporządkowania cmentarza kolonistów niemieckich w Osówce, swój finał miało w październiku 2009 roku. Do Osówki przybyło wówczas wielu ważnych gości, odprawione zostało ekumeniczne nabożeństwo, przybyli krewni dawnych mieszkańców wsi, których nagrobki zrekonstruowano. Wszyscy goście byli pod wrażeniem tego, co udało dokonać się uczniom sierpeckich szkół. Choć msza stanowiła symboliczne zakończenie prac, wiosną 2010 roku okazało się, że cmentarz nadal wymaga uwagi i opieki. Bujna leśna roślinność, krzewy i trawa znów pokryły obszar cmentarza, zasłaniając odkryte przed kilkoma miesiącami nagrobki. Wygrana konkursu grantowego pozwoliła zatem na uchronienie tego, co na cmentarzu zostało już zrobione i wykonanie tego, co pozostało do zrobienia.
Dziesięcioosobowa grupa wolontariuszy, z pomocą osób prywatnych i organizacji rozpoczęła prace w czerwcu i kontynuowała je przez całe wakacje (!). Podczas tych prac, poza oczywiście wycinką bujnej roślinności, udało się skleić i oczyścić pozostałe nagrobki, ponownie pomalować drewniane ogrodzenie konserwantem do drewna (ze szczególnym uwzględnieniem jego niższych partii), zrekonstruować krzyż cmentarny z XIX wieku wraz z umieszczeniem w jego pobliżu tabliczki informacyjnej (krzyż odnaleziony został na dzień przed ubiegłoroczną uroczystością ekumeniczną na cmentarzu), zrekonstruować kwaterę dziecięcą, umieścić tabliczki przy zidentyfikowanych grobach, zainstalować tabliczki edukacyjne informujące o zwyczajach związanych z pochówkiem ewangelickich mieszkańców, odbudować granitowy pomnik rodziny Radeckich, zamontować na bramie cmentarza tabliczkę informacyjną.
Największym sukcesem drugiego etapu prac na cmentarzu było ustawienie kamienia pamiątkowego pośrodku nekropolii z tablicą granitową z tekstem w języku polskim i niemieckim, upamiętniającą wszystkich zmarłych spoczywających na cmentarzu. Głównym budowniczym i pomysłodawcą pomnika był Michał Umiński ze Stowarzyszenia Miłośników Historii Turystyki i Eksploracji Tradytor z Płocka.
Ukoronowaniem wakacyjnych prac na ewangelicko-augsburskim cmentarzu było uroczyste nabożeństwo ekumeniczne, odprawione w niedzielne popołudnie 5 września. Wzięli w nim udział przedstawiciele parafii ewangelicko-augsburskiej Świętej Trójcy w Warszawie - księża Piotr Gaś i Waldemar Wunsz, proboszcz parafii ewangelicko-augsburskiej z Płocka - ksiądz Artur Woltman, wikariusz parafii rzymskokatolickiej św. Maksymiliana Kolbe w Sierpcu - ksiadz Jacek Darmofalski oraz proboszcz parafii rzymskokatolickiej św. Mikołaja w Gójsku - ksiądz Grzegorz Żabik. W uroczystościach na cmentarzu uczestniczyły też osoby związane z parafiami ewangelickimi w Polsce, goście z zagranicy, współcześni mieszkańcy Osówki na czele z panią sołtys Teresą Wojciechowską, oraz oczywiście zasłużona młodzież. Niestety zabrakło przedstawicieli sierpeckich władz oraz instytucji, które wzorem sierpeckich uczniów mogłyby inicjować podobne przedsięwzięcia w Sierpcu i okolicy.
Istotnym punktem uroczystości było poświęcenie przez duchownych ewangelickich i rzymskokatolickich kamienia z tablicą upamiętniającą spoczywających na cmentarzu. Po zapaleniu zniczy i chwili zadumy goście udali się na zwiedzanie nekropolii.
Każdy, kto uczestniczył w ubiegłorocznych obchodach na cmentarzu miał możliwość porównania, ile od tego czasu nastąpiło tu zmian. Uwagę szczególnie zwraca ułożony ze względu na stopień zniszczenia na metalowym stelażu drewniany zabytkowy krzyż.
Druga część uroczystości odbyła się w remizie OSP w Osówce. Na gości czekała wystawa fotograficzna ilustrująca zmiany zachodzące na cmentarzu przez ostatnie dwa lata. Podczas tej części spotkania Tomasz Kowalski wręczył pisemne podziękowania każdej osobie, która służyła młodzieży radą i wsparciem. Sam też usłyszał słowa uznania za upór i wytrwałość dążeniu do celu.
Tomasz Kowalski - tegoroczny maturzysta, pasjonat lokalnej historii, autor własnej strony o Sierpcu, propagator historii lokalnej, autor artykułów dotyczących historii Sierpca i okolic, pełen zapału i sił do przywracania pamięci o dawnych miejscach i wydarzeniach. Jeśli w młodym wieku dla lokalnej historii zrobił już tak wiele, to czego może jeszcze dokonać w przyszłości? Z pewnością jeszcze nie raz o nim usłyszymy.
Wolontariusze pracujący przy II etapie prac na cmentarzu w Osówce (grupa historyczna "Ultima Thule"):
Marcin Gadziński, Justyna Gutkowska, Paweł Gutkowski, Agata Kajkowska, Anna Kowalska, Jakub Kowalski, Karolina Nowak, Bartosz Olszewski, Michał Pikulski, Justyna Skierska, Patrycja Skierska, Adam Zasowski.
