Uroczyste zakończenie realizacji projektu renowacji cmentarza ewangelickiego w podsierpeckiej Osówce - 17.10.2009 r.

Inicjator i główny koordynator projektu renowacji cmentarza - uczeń LO Tomasz Kowalski - w trakcie okolicznościowego przemówienia.

Położona wśród lasów XIX-wieczna ewangelicka nekropolia w podsierpeckiej wsi Osówka, do niedawna miejsce zniszczone za sprawą okrutnej ludzkiej bezmyślności, zawłaszczone przez dziką i nieposkromioną przyrodę, zapomniane. Dziś śmiało można powiedzieć o symbolicznym zmartwychwstaniu cmentarza. A wszystko za sprawą niezwykłej, godnej najwyższej pochwały postawy młodzieży z sierpeckiego Liceum Ogólnokształcące­go, która wspierana przez grono wolontariuszy, nauczycieli i kolegów z innych szkół dokonała renowacji nekropolii i przywróciła jej choć w części dawną świetność. Inicjatywy tej przez kilkadziesiąt lat nie podjął się żaden dorosły.

Zapoczątkowane w czerwcu ubiegłego roku przedsięwzięcie uporządkowania cmentarza kolonistów niemieckich w Osówce, swój finał miało w sobotnie popołudnie 17 października. Do Osówki przybyło wielu ważnych gości, wśród których znaleźli się reprezentanci kościoła ewange­licko-augsburskiego z Warszawy i Płocka, obecni byli też przedstawiciele sierpeckich placówek kulturalnych, badacze dziejów regionu oraz młodzież i nauczyciele. Na ekumeniczne spotkanie przyjechali także przedstawiciele rodziny Schewe z Holandii - pani Lidia Wagenaar-Schewe z mężem Cypem Wagenaar. Lidia Wagenaar-Schewe jest wnuczką pochowanej na cmentarzu Huldy Schewe-Blank, jest również spokrewniona z wieloma osobami spoczywającymi na cmentarzu.

Uroczystości rozpoczęły się od okolicznościowego przemówienia głównego inicjatora projektu "Tak niewiele", ucznia trzeciej klasy LO w Sierpcu, Tomasza Kowalskiego. To właśnie ten młody chłopak zaraził swoją historyczną pasją kolegów, namówił nauczycieli do współpracy, z pomocą życzliwych osób zajął się formalnościami oraz rozpropagowaniem inicjatywy. Tomasz przybliżył zgromadzonym na cmentarzu gościom, poszczególne etapy prac w Osówce. Mówił o tym, jak młodzież sama odkrywała ukryte pod grubą warstwą trawy nagrobki, sklejała połamane pomniki, z pomocą ekipy fachowców usuwała samosiewy drzew i krzewów. Ważnym etapem prac było zbudowanie pod okiem konserwatorów drewnianego ogrodzenia, okalającego teren cmentarza oraz zamontowanie nowego krzyża i tablicy informującej w językach polskim i niemieckim o historii miejscowości Osówka i cmentarza.

Tomasz Kowalski serdecznie dziękował wszystkim osobom, które nie odmówiły mu swojej pomocy, a szczególnie podkreślił to, jak wielki wkład pracy i inicjatywy w projekt wnieśli jego koledzy z Liceum, z innych sierpeckich szkół oraz harcerze. Zaznaczył, że sobotnia uroczystość nie kończy prac w Osówce. Młodzież zamierza regularnie odwiedzać nekropolię, porządkować jej teren, dbać o nagrobki, stać na straży pamięci o zmarłych. Zamierzają także kontynuować swoje prace na innych okolicznych nekropoliach.

Kulminacyjnym punktem uroczystości na cmentarzu w Osówce było nabożeństwo ekumeniczne poprowadzone przez księdza Waldemara Wunsza, wikariusza ewangelickiej parafii św. Trójcy w Warszawie. Towarzyszyli mu: ksiądz Artur Woltman - proboszcz parafii ewange­licko-augsburskiej w Płocku, ksiądz Grzegorz Żabik - proboszcz rzymsko-katolickiej parafii św. Mikołaja w Gójsku i ksiądz Jacek Darmofalski - wikariusz parafii św. Maksymiliana w Sierpcu.

Po nabożeństwie goście uroczystości odbyli spacer po terenie cmentarza. Wszyscy byli pod wielkim wrażeniem ogromu pracy, której wymagało oczyszczenie nekropolii. Młodzieży udało się odkryć i w miarę możliwości odrestaurować 69 nagrobków, z czego zidentyfikowano 19 osób pochowanych na cmentarzu. Przy ich grobach stanęły tabliczki z nazwiskami, datą urodzenia i śmierci. Goście z zagranicy, państwo Wagenaar także umieścili na rodzinnych grobach wykonane w Holandii tabliczki inskrypcyjne.

W czasie prac porządkowych uczniom udało się także odnaleźć oryginalny, drewniany cmentarny krzyż z XIX wieku, który przeleżał dziesięciole­cia pod grubą warstwą mchu i liści. Duży krzyż jest w bardzo złym stanie, ale być może poddany zostanie renowacji.

Ekumeniczne spotkanie na cmentarzu w Osówce nie kończyło sobotnich uroczystości. Druga część programu zaplanowana została w sierpeckim Liceum Ogólnokształcącym, gdzie na gości czekała wystawa przedwojennych zdjęć przedstawiających mieszkańców Osówki oraz fotorelacja z poszczególnych etapów prac na cmentarzu. Na jednym ze stolików znalazły się także stare, niektóre nawet z końca XIX wieku, publikacje o charakterze religijnym, związane z kościołem ewange­licko-augsburskim.

Podczas spotkania w Liceum, dyrektor szkoły Ewa Nowakowska wraz z Tomaszem Kowalskim wręczyli pisemne podziękowania wszystkim osobom, które zaangażowały się w pracę na cmentarzu. Do gości zwróciła się także Lidia Wagenaar-Sche­we. Wyraziła uznanie dla młodych ludzi, którzy pod kierunkiem swojego kolegi wykonali tyle wspaniałej pracy na rzecz renowacji zapomnianej nekropolii. Swoje wystąpienie zakończyła zdaniem: "Zapomnijmy o tym, co było i zacznijmy nowe".

Uroczystości z okazji zakończenia realizacji projektu "Renowacja Cmentarza Ewangelickiego w Osówce" zamknęło spotkanie towarzyskie.

Jak pokazała sierpecka młodzież, szczere chęci, pasja historyczna i autentyczne zaangażowanie to tak niewiele albo aż tak wiele, by zrealizować cel, który dla wielu z założenia był nieosiągalny. Ich czyn to prawdziwe świadectwo pamięci, tolerancji i szacunku dla zamie­szkujących nasze tereny ewangelików. To, co uczynili młodzi ludzie powinno być i miejmy nadzieję, że będzie budującym przykładem dla wszystkich sierpczan.