Powrót

Paprocki Łukasz     (1607 – 1657)

Na wprowadzenie do Pocztu Sierpczan Znakomitych zasługuje niewątpliwie także bratanek Bartosza - ks. Łukasz Paprocki. Tak z uwagi na działalność pedagogiczną, jak i pisarską a przede wszystkim fakt, że jest autorem pierwszej - i długie wieki jedynej - książki o Sierpcu. Ze znakomitym stryjem łączą go istotne powinowactwa duchowe: zainte­resowania historyczno - heraldyczne i ruchliwy tryb życia.

Łukasz był synem młodszego brata Bartosza Paprockiego - Wojciecha. W 1624 roku, po ukończeniu klasy retoryki, wstąpił do jezuickiego nowicjatu św. Ignacego w Wilnie, w 1634 roku przyjął święcenia kapłańskie (jezuitą został także brat Łukasza - Paweł). Posiadł gruntowne, dość wszechstronne wykształcenie i przygotowanie do pracy pedagogicznej . Studiował filozofię Arystotelesa i matematykę w Pułtusku (1627 --1630) oraz teologię i prawo kanoniczne w Akademii Wileńskiej (1631 - 1635), ukończył także kurs pedagogiczny dla nauczycieli w Połocku i roczną praktykę pedagogiczną w Wilnie. Duży wpływ wywarli na niego profesorowie: Maciej Sarbiewski i Benedicto de Soxo, Hiszpan, wybitny znawca teologii moralnej i prawa kanonicznego.

Od 1635 r. do końca życia Łukasz Paprocki był wykładowcą w kolegiach jezuickich kolejno w Pińsku (1640 - 57), Nieświeżu (1838 - 53) i Płocku (1640 - 57). Wykładał głównie teologie moralną i prawo kanoniczne, w tych dziedzinach był uznanym autorytetem i cenionym doradcą. Od 4 czerwca 1653 r. był rektorem kolegium w Płocku. Natomiast przez samodzielne studia zdobył rozległą wiedzę z zakresu historii Polski i heraldyki. Zgromadził materiały do nowego, obszernego herbarza, który zatytułował "Reformowane gniazdo cnoty". Nie zdążył jednak wydać książki przed śmiercią, nie zrealizował tego zamiaru także jego przyjaciel - biskup poznański Wojciech Tolibowski (prawdopodobnie z uwagi na zawieruchę wojenną). "Ogrmny wolumen" niestety zaginął. Ze zgromadzonych do "Reformowanego gniazda" materiałów korzystali, jeszcze za życia autora, przy gromadzeniu swych dzieł heraldycznych inni autorzy (Marcin Błaszkowski, Wojciech Aleksander Paprocki). Ks. Łukasz Paprocki jest autorem rozprawy o herbie Grzymała oraz prawdopodobnie książki "O łaskach i cudach, które się działy przy kościele N.M.P. Czerwińskiej". (Dwa wydania: 1650, 1652) oraz sztuki "Sanctus Georgius..." granej w Akademii Wileńskiej w 1650 r. Ale dla Sierpczan najcenniejsza i najciekawsza jest oczywiście wydana w 1652 r. przez drukarnię Piotra Elerta w Warszawie książka: "Łaski cudowne przy kościele Sierpskim Wniebowzięcia pełnej Łaski Bogurodzice Panny" - niezastąpione źródło wiedzy i cenny zabytek języka polskiego.

Łukasz Paprocki żył niezbyt długo i był chybaw ogóle słabego zdrowia, o czym zdają się świadczyć kilkakrotne wzmianki o poważnych zagrożeniach jego życia w "Łaskach cudownych..." (m.in. z 1640, 1646 i 1656 r.). Ale dokonał sporo. Mimo, że pracował długie lata w odległych stronach, nigdy nie tracił łączności z naszym miastem.